Παρελθόν vs Μέλλον

Παρελθόν vs Μέλλον

Την ημέρα που η Κυπριακή Δημοκρατία υπέβαλλε αίτηση για την υιοθέτηση του ευρώ και την πλήρη ένταξή της στην ευρωζώνη, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χρ. Χριστοδούλου τόνιζε, μεταξύ άλλων, ότι εάν δεν διαφοροποιηθούν τα δεδομένα στον τραπεζικό τομέα δεν μπορεί να αποκλεισθεί η εξαγορά κυπριακών τραπεζών από ξένους οργανισμούς. Άσχετα με τη διαμάχη που προέκυψε, εξ ορισμού, σε μια ανοικτή οικονομία η οποία είναι ενσωματωμένη πλέον στην ευρωπαϊκή και διεθνή οικονομία, μια τέτοια εξέλιξη δεν μπορεί να αποκλεισθεί, όπως δεν μπορεί να αποκλεισθεί η εξαγορά ξένων εταιρειών από κυπριακά συμφέροντα.

Το ζητούμενο είναι να κατανοήσουμε ότι πραγματικά έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή με διαφορετικούς κανόνες και νέες προκλήσεις. Η ένταξη στην ευρωζώνη θα είναι το πιο σημαντικό γεγονός μετά την ένταξη στην ΕΕ και θα έχει σοβαρές προεκτάσεις. Σε σχέση με την οικονομία, ορισμένες πρακτικές του παρελθόντος οι οποίες λειτούργησαν ικανοποιητικά ενδεχομένως να μην είναι αποτελεσματικές στο νέο περιβάλλον. Η κυπριακή οικονομία είχε και έχει αξιόλογες επιδόσεις αλλά ταυτόχρονα έχουν συσσωρευθεί αρκετά διαχρονικά διαρθρωτικά προβλήματα και στρεβλώσεις. Και θα ήταν απρονοησία να τα παραγνωρίσουμε. Όπως η ένταξη μας στην ΕΕ βελτίωσε τον τρόπο που προσεγγίζουμε και χειριζόμαστε θέματα περιβάλλοντος, καταναλωτών, ανταγωνισμού κλπ, έτσι και το ευρώ θα συμβάλει στην ανασυγκρότηση της οικονομικής διάρθρωσης.

Έγινε μια σοβαρή προσπάθεια από την κυβέρνηση ούτως ώστε να αντιμετωπισθούν τα διαρθρωτικά δημοσιονομικά προβλήματα και να εκπληρωθούν όλα τα κριτήρια για ένταξη στην ευρωζώνη. Παρά ταύτα δεν έχουν αντιμετωπισθεί εξ ολοκλήρου αρκετά προβλήματα. Υπενθυμίζεται, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχει τα τελευταία χρόνια ένα σοβαρό έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών της τάξης του 4-5% του ΑΕΠ ενώ παράλληλα ο τρόπος λειτουργίας σε διάφορες υπηρεσίες του δημόσιου αλλά και του ιδιωτικού τομέα δεν είναι ο αποδοτικότερος.

Επιβάλλεται ένας προβληματισμός με στόχο την κατάρτιση ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου το οποίο αφ΄ ενός να προστατεύει το βιοτικό επίπεδο και την ποιότητα ζωής των Κυπρίων αλλά ταυτόχρονα να καθιστά τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης αλλά και των ιδιωτικών οργανισμών πιο αποδοτική. Δυστυχώς, εν πολλοίς, υπάρχει μια λογιστική αντίκριση δεδομένων ενώ το κράτος δεν ασκεί πλήρως τον επιδιαιτητικό και στρατηγικό του ρόλο.

Επειδή ο τραπεζικός τομέας είναι ζωτικής σημασίας θα πρέπει να δούμε πως αναβαθμίζεται περισσότερο η αποδοτικότητά του και πως δημιουργούνται εκείνες οι συνεργασίες ούτως ώστε οι κυπριακοί οργανισμοί να είναι πιο ανταγωνιστικοί, αποτελεσματικοί και δημιουργικοί. Με το ίδιο σκεπτικό θα πρέπει να επέλθει και ο ανάλογος προβληματισμός στο Συνεργατικό Πιστωτικό Κίνημα, το οποίο διαδραματίζει σοβαρό ρόλο στο όλο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Μια νέα στρατηγική θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα επιστημονικής μελέτης αλλά και ενός δημιουργικού διαλόγου των κοινωνικών εταίρων. Πολλές φορές στο παρελθόν σε συζητήσεις μεταξύ των συντεχνιών και της εργοδοσίας δεν ελήφθησαν επαρκώς υπ΄ όψιν οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Είναι αφ΄ ενός για να προστατευθούν και αφ΄ ετέρου για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας που θα πρέπει να γίνει μια ευρύτερη αξιολόγηση.

Το ζητούμενο στη νέα εποχή είναι να αναβαθμισθεί η ανταγωνιστικότητα όλων των τομέων και παράλληλα να δημιουργούνται ολοένα και περισσότερες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες. Ο προβληματισμός (με αφορμή τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα), θα πρέπει να καλύπτει όλους τους τομείς. Αναφέρω συναφώς το θέμα της παιδείας – κρατικής και ιδιωτικής – σε όλα τα επίπεδα, και της έρευνας.

Εν κατακλείδι η Κύπρος ως μέλος της ΕΕ, θα πρέπει να λειτουργεί και να συμπεριφέρεται ευρωπαϊκά. Το καινούριο να το βλέπει ως πρόκληση και όχι ως απειλή. Να κινείται δημιουργικά, να εκμεταλλεύεται την ευρωπαϊκή της θέση και όχι να μεμψιμοιρεί για το παρελθόν και τις στρεβλώσεις που έχουν συσσωρευθεί.

Research Center - Intercollege