Συγκροτημένη Μεθοδολογία vs Σπασμωδικές Αντιδράσεις

Συγκροτημένη Μεθοδολογία vs Σπασμωδικές Αντιδράσεις

Ολοένα και περισσότερο τον τελευταίο καιρό βλέπουμε τα ΜΜΕ, τα κόμματα, και την κοινωνία ευρύτερα να προβληματίζονται για τις προκλήσεις που εγείρονται αναφορικά με τα δημογραφικά δεδομένα καθώς και το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Φυσικά τα προβλήματα και οι προκλήσεις αναφορικά με τα δύο ξεχωριστά αλλά συνδεδεμένα μεταξύ τους θέματα δεν προέκυψαν ξαφνικά. Αντίθετα, ήταν αποτέλεσμα προβλεπτών διαχρονικών εξελίξεων, οι οποίες έχουν οδηγήσει στα υφιστάμενα δεδομένα: αφ΄ ενός δηλαδή να ελλοχεύει ο κίνδυνος δημογραφικής συρρίκνωσης του ελληνοκυπριακού στοιχείου με μια παράλληλη αύξηση του τουρκο(κυπριακού) και άλλων στοιχείων και αφ΄ ετέρου να υπάρχει θέμα επιβίωσης του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Διαχρονικά, και από τον καιρό της ιδρύσεώς της, η Κυπριακή Δημοκρατία, αντιμετώπιζε ως επί το πλείστον τα διάφορα ζητήματα, όχι προληπτικά αλλά αντιδρώντας - συνήθως σπασμωδικά - στις εξελίξεις, τη τελευταία στιγμή και χωρίς ποτέ να αναπτύσσει ολοκληρωμένες μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Η αναπόφευκτη συσσώρευση προβλημάτων αντικατοπτρίζει τα ελλείμματα, αφ΄ ενός, του πολιτικού βίου και, αφ΄ ετέρου, της δημόσιας διοίκησης με κόστος τεράστιο για την κοινωνία και το κράτος.

Στη σημερινή συγκυρία παρά το γεγονός ότι τα προβλήματα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του δημογραφικού ζητήματος είναι πολύ σοβαρά, εν τούτοις είναι αναστρέψιμα. Το αναστρέψιμο όμως δεν θα είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας αυτόματου πιλότου. Η ουσία είναι να αντιληφθούμε τη σημασία της ολοκληρωμένης προσέγγισης και την ανάγκη να λαμβάνονται αποφάσεις με γνώμονα το μέλλον της Κύπρου και όχι το εφήμερο πολιτικό όφελος ή, ενδεχομένως, την αποφυγή πολιτικού κόστους.

Ούτως ή άλλως η Κύπρος πρέπει να καταρτίσει μια ολοκληρωμένη δημογραφική πολιτική. Επί του θέματος αυτού δεν μπορούν να υπάρχουν μεμψιμοιρίες (ή έστω και επιφυλάξεις) είτε από το Υπουργείο Οικονομικών είτε από αλλού. Και τούτο επειδή η απουσία πολιτικής θα οδηγήσει σε ζοφερά και δραματικά τετελεσμένα. Η λύση στο ζήτημα αυτό είναι η εμβάθυνση και διεύρυνση της δημογραφικής βάσης. Είναι προφανές ότι, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να στηριχθεί ο θεσμός της οικογένειας, της τεκνοποίησης και επιπλέον να επενδύσει η Κύπρος γενναιόδωρα στα δικά της παιδιά και στους γονείς τους. Στα πλαίσια αυτά με γενναιόδωρες παροχές καθώς και με φορολογικά και άλλα κίνητρα η πολιτεία θα πρέπει να διευκολύνει τους εργαζόμενους γονείς (ιδίως τις μητέρες) και να συμβάλει στη δημιουργία συναφούς υποδομής. Ο στόχος δεν είναι απλά να γεννηθούν πολλά παιδιά, αλλά να έρθουν σε μια κοινωνία φιλική προς την ανατροφή και την εκπαίδευσή τους. Παράλληλα θα πρέπει να υφίστανται οι προοπτικές δημιουργικότητας και ανέλιξής τους. Επιπρόσθετα, η πολιτεία θα πρέπει στα πλαίσια του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου να εξετάσει την προοπτική χορήγησης κυπριακής υπηκοότητας με τρόπο που να διασφαλίζονται συγκεκριμένοι στόχοι.

Η δημογραφική αυτή πολιτική θα διαφοροποιήσει τα δεδομένα και σε σχέση με το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Φυσικά είναι εκ των ουκ άνευ ότι ανεξάρτητα από μια επιτυχημένη δημογραφική πολιτική, το κράτος οφείλει να χειριστεί επαρκώς συγκεκριμένα δεδομένα όπως η ηλικία αφυπηρέτησης. Μεταξύ άλλων, δεν θα έπρεπε να συζητούμε για την επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης στα 63. Αντίθετα, θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένη. Το ζητούμενο θα ήταν η υλοποίηση της πολιτικής αυτής λαμβάνοντας υπ΄ όψιν ορισμένες ιδιαιτερότητες.

Ούτως ή άλλως ενώ τα προβλήματα της κάθε χώρας μπορεί να αντιμετωπίζονται ξεχωριστά, είναι πολύ σημαντικό να εξετάσουμε και τις εμπειρίες των εταίρων μας στην ΕΕ καθώς και άλλων χωρών. Και επειδή είχε / έχει τεθεί θέμα, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι τυχόν αυξήσεις στις εισφορές συνεπάγεται κατ΄ ουσίαν αύξηση της φορολογίας. Πολλοί πολίτες θα έθεταν το θέμα της ισότιμης καταβολής εισφορών πριν εξετασθούν οποιεσδήποτε αυξήσεις.

Research Center - Intercollege