Συνέντευξη του Ανδρέα Θεοφάνους,

Συνέντευξη του Ανδρέα Θεοφάνους,

Καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας, Γενικού Διευθυντή του Κέντρου Ερευνών – Intercollege

Κορυφαίες προκλήσεις ευρώ και αποκατάσταση της ενότητας της Κύπρου

Η ένταξη στην ευρωζώνη αλλά και οι πιθανές προεκτάσεις της υιοθέτησης του ευρώ στις προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού αποτελούν τις κορυφαίες προκλήσεις που καλείται ν’ αντιμετωπίσει η Κύπρος τα επόμενα χρόνια. Η επιτυχής αντιμετώπιση και των δυο αυτών προκλήσεων θα διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία και ανάπτυξη μιας επανενωμένης κυπριακής οικονομίας εντός της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Μια πραγματικά ενιαία οικονομία θα οδηγήσει σε ψηλούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης ενώ παράλληλα θα επισπεύσει τη σύγκλιση. Για τα θέματα μιλά στη «Σημερινή» ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους, Γενικός Διευθυντής του Κέντρου Ερευνών – Intercollege. Μόλις πρόσφατα κυκλοφόρησε στην ελληνική γλώσσα τα συνοπτικά αποτελέσματα της έρευνας με θέμα «Η Ένταξη στην Ευρωζώνη και η Επανένωση της Κυπριακής Οικονομίας» που επιμελήθηκαν ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους και ο Γιάννης Τιρκίδης. (Η έκδοση παρουσιάζει συνοπτικά τα πορίσματα της έρευνας που έχει εκδοθεί ως βιβλίο στην αγγλική γλώσσα με τίτλο «Accession to the Eurozone and the Reunification of the Cyprus Economy”).

EΡ. 1: Πιστεύετε ότι είναι η 1^η Ιανουαρίου 2008 είναι η κατάλληλη περίοδος για την ένταξη της Κύπρου στην ευρωζώνη;

AΠ.: Έχει αναφερθεί κατ΄ επανάληψιν ότι μια παρατεταμένη παρουσία στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών 2 εγκυμονεί κινδύνους για τη συναλλαγματική σταθερότητα. Μια αρνητική εξέλιξη στο θέμα αυτό θα έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία. Πιστεύω ότι η εισαγωγή του ευρώ την 1^η Ιανουαρίου 2008 είναι ζωτικής σημασίας. Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι η ένταξη στην ευρωζώνη δεν αποτελεί το τέλος της πολιτικής για πραγματική σύγκλιση με τα δεδομένα της ΕΕ.

Εμπειρίες

ΕΡ. 2: Ποια είναι τα διδάγματα από τις εμπειρίες άλλων χωρών οι οποίες εισήγαγαν το ευρώ;

ΑΠ.: Η εμπειρία από το πρώτο κύμα ένταξης στην ΟΝΕ συνηγορεί υπέρ της ελαστικότητας της συναλλαγματικής πολιτικής, της αξιοπιστίας της μακροοικονομικής πολιτικής γενικά και της μεταρρύθμισης και εποπτείας του τραπεζικού συστήματος. Τα δεδομένα είναι συγκριτικά διαφορετικά σήμερα και ως εκ τούτου θα ήταν υπεραπλούστευση μια απλή μεταφορά των βασικών συμπερασμάτων. Ενώ η σημασία της αξιοπιστίας της μακροοικονομικής πολιτικής και η ανάγκη εποπτείας του τραπεζικού συστήματος δεν αμφισβητούνται, η ελαστικότητα στη συναλλαγματική πολιτική δεν ενδείκνυται. Πιστεύω ότι ενδείκνυται να ακολουθηθεί μια πολιτική σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας η οποία με τη σειρά της άμεσα και έμμεσα προκρίνει τη μακροοικονομική πειθαρχία.

Επιπρόσθετα, ενώ η ονομαστική σύγκλιση είναι απόλυτα αναγκαία για την εισαγωγή του ευρώ, η επιτυχής συμμετοχή στην ΟΝΕ προϋποθέτει τη συνεχή πρόοδο προς την κατεύθυνση της πραγματικής σύγκλισης. Ως εκ τούτου, το επίκεντρο της οικονομικής πολιτικής μακροπρόθεσμα θα πρέπει να εστιάζεται στη συνεχή αναδιάρθρωση, τη διεύρυνση της βάσης της οικονομίας και την ουσιαστική βελτίωση της αποδοτικότητας.

ΕΡ. 3: Ποιες είναι οι προεκτάσεις της οικονομικής πτυχής της λύσης του κυπριακού;

ΑΠ.: Το μέγεθος της προσπάθειας αποκατάστασης της ενότητας της χώρας θα είναι τεράστιο. Θ’ απαιτηθούν χρόνος και σημαντικοί πόροι για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα, για την αναδιάρθρωση της οικονομίας και την ενοποίησή της με τις περιοχές που ελέγχει το κράτος καθώς και τη σύγκλιση σε όλα τα επίπεδα.

Είναι σημαντικό να γίνει ο κατάλληλος στρατηγικός προγραμματισμός για την ανοικοδόμηση του βόρειου τμήματος στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης. Η γεφύρωση των ανισοτήτων που χαρακτηρίζουν σήμερα τις δυο περιοχές και η σύγκλιση του βιοτικού επιπέδου θα απαιτήσει χρόνο και επίμονες προσπάθειες. Ο κόσμος πρέπει να ενημερωθεί κατάλληλα, ώστε οι προσδοκίες του να είναι ρεαλιστικές. Μεταξύ άλλων, προγράμματα κινήτρων και άλλων μέτρων θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένους στόχους και να πηγάζουν από ορθολογιστική ανάλυση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της οικονομίας στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.

Για την πλήρη ενοποίηση της οικονομίας θα μπορούν να συμβάλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι κοινές επιχειρηματικές προσπάθειες (και από τις δυο πλευρές). Τυχόν περιορισμοί στην επενδυτική δραστηριότητα σε ολόκληρο το νησί θα αποβούν αντιπαραγωγικοί. Τέλος, υπογραμμίζω ότι μια πραγματικά ενιαία οικονομία θα οδηγήσει σε πολύ ψηλούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης και η σύγκλιση θα επισπευσθεί.

ΕΡ. 4: Που πρέπει να επικεντρωθεί η κυβέρνηση μετά το 2008;

ΑΠ.: Η χώρα μας με την ένταξη της στην ευρωζώνη δεν θα εισέλθει μόνο σε ένα νέο οικονομικό χώρο αλλά σε μια νέα εποχή: την εποχή της έρευνας και της καινοτομίας. Η παγκοσμιοποίηση έχει καταστήσει την έρευνα απαραίτητη για οποιαδήποτε οικονομία και κοινωνία αλλά ειδικά για τη χώρα μας που οφείλει να αφομοιώσει τους στόχους της ΕΕ όπως αυτοί καθορίζονται μέσα από τη Στρατηγική της Λισσαβόνας, έχει ιδιαίτερη σημασία. Η Κύπρος πρέπει να κρατήσει τους νέους στον τόπο τους, να ενισχύσει την πρωτοβουλία, τη δημιουργικότητα και την εφευρετικότητα της νέας της γενιάς και να αναδειχθεί – όπως ανέκαθεν λέγαμε – ως ένα περιφερειακό οικονομικό κέντρο με την ευρεία έννοια του όρου.

Research Center - Intercollege