Ο διάλογος δεν δαιμονοποιεί το Σχέδιο Ανάν

Ο διάλογος δεν δαιμονοποιεί το Σχέδιο Ανάν

Οι πολίτες θέλουν να γνωρίζουν. Θέλουν να γνωρίζουν τι θα κληθούν να ψηφίσουν την 21η Απριλίου 2004 ή σε άλλη ημερομηνία που θα καθοριστεί το δημοψήφισμα. Αυτό είναι και θα παραμείνει το ζητούμενο τις επόμενες εβδομάδες. Η γνώση μπορεί να δοθεί μόνο διαμέσου του δημοσίου διαλόγου.

ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ζητά από τους πολίτες να εγκρίνουν ή να απορρίψουν πράγματα για τα οποία καλά-καλά δεν ξέρουν. Η ερώτηση του δημοψηφίσματος, όπως την καταγράφει στην έκθεσή του ο κ. Ανάν, ζητά από τους πολίτες να ψηφίσουν υπέρ ή εναντίον (1) της Θεμελιώδους Συμφωνίας, (2) των ομοσπονδιακών και των συνταγματικών νόμων, καθώς και (3) των συνταγμάτων των δύο συνιστώντων κρατών. Είναι γνωστό ότι το Σχέδιο Ανάν είναι, σε πολλά του σημεία, ασυμπλήρωτο. Δεκάδες συνταγματικοί και ομοσπονδιακοί νόμοι είναι, εν πολλοίς, κενοί. Τα συντάγματα των δύο συνιστώντων κρατών δεν άρχισαν καν να γράφονται. Οι τεχνικές επιτροπές για τη νομοθεσία και τα οικονομικά της λύσης «έπιασαν δουλεία» εδώ και μερικές μέρες, χωρίς να φαίνεται να καταλήγουν σε συμφωνία πάνω στα κορυφαία ζητήματα. Ταυτόχρονα, η κάθε πλευρά δίνει τη δική της διαφορετική ερμηνεία σε σημαντικά συνταγματικά, νομοθετικά και οικονομικά ζητήματα της λύσης. Παρουσιάζεται, λοιπόν, ένα διπλό κενό σε αυτήν τη διαδικασία. Από τη μια, δεν υπάρχει, ούτε καν ανάμεσα στις πλευρές που διαπραγματεύονται, μια ξεκάθαρη εικόνα για την τελική μορφή του Σχεδίου και από την άλλη, η κοινή γνώμη, οι πολίτες που θα κληθούν «να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους», δεν μπορούν, εκ των πραγμάτων, να ξέρουν τι θα ψηφίσουν.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ που επιβλήθηκε στη Νέα Υόρκη, για να κλείσει «άρον-άρον» το Κυπριακό, πριν από την ένταξη της Κυπριακή Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στερείται λογικής. Πώς είναι δυνατόν να κληθούν οι πολίτες να ψηφίσουν χωρίς να ξέρουν; Πώς είναι δυνατό να κληθεί η πολιτική ηγεσία να «καθοδηγήσει το λαό», όταν η ίδια δεν θα έχει λόγο για το τελικό περιεχόμενο της λύσης; Πώς είναι δυνατόν να επιδιαιτητεύσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ και να διαμορφώσει, συνεπικουρούμενος πάντα από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και τη Βρετανία, ένα «σχέδιο λύσης» το οποίο θα κληθούν να εφαρμόσουμε εμείς;

Η ΚΙΝΔΥΝΟΛΟΓΙΑ πρέπει, επιτέλους, να σταματήσει και να δώσει τη θέση της στα επιχειρήματα. Δεν έχει σημασία πόσο «σκληρός» θα είναι ο δημόσιος διάλογος, από τη στιγμή που θα ανταλλάσσονται επιχειρήματα. Οι προσωπικές επιθέσεις πρέπει να σταματήσουν.

Η πολιτική ηγεσία οφείλει να διασφαλίσει μια αδιάβλητη διαδικασία, για να μπορούν οι πολίτες να αποφασίσουν με τα δικά τους κριτήρια. Δηλώσεις, όπως αυτές που, με πρωτοφανή κυνισμό, έκανε ο κ. Γουέστον, δηλητηριάζουν την ατμόσφαιρα και απαξιώνουν το δημοκρατικό μας πολίτευμα.

ΚΑΠΟΙΟΙ από εμάς έχουν διαμορφώσει την άποψή τους. Οι υπόλοιποι, οι αναποφάσιστοι, αν πάμε σε δημοψήφισμα, θα κληθούν και αυτοί να ψηφίσουν. Θα είναι τραγικό εάν δεν τους δοθεί η ευκαιρία να μάθουν. Η ευθύνη είναι βαριά. Και είναι στιγμές που οι λέξεις αποκτούν την κυριολεκτική τους σημασία.

ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ, όμως, είναι και κατανεμημένες εξίσου στον καθένα μας. Αυτήν τη φορά δεν θα ψηφίσουμε ούτε για πρόεδρο ούτε για βουλευτή. Θα ψηφίσουμε για το μέλλον των γενιών που έρχονται. Από τη στιγμή που πάμε σε δημοψήφισμα ο καθένας θα είναι υπεύθυνος για την ψήφο του.

Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ διάλογος άρχισε και πρέπει να συνεχιστεί. Πιο έντονα. Πιο συστηματικά. Η ενδελεχής ανάλυση του Σχεδίου Ανάν μπορεί να έχει μόνο θετικές επιδράσεις στην κοινή γνώμη. Ο δημόσιος διάλογος δεν πρέπει να διεξαχθεί μόνο στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και στις εφημερίδες. Θα πρέπει να διευρυνθεί στα καφενεία, τις συγκεντρώσεις, τις οικογενειακές και φιλικές συνάξεις. Οι πολίτες πρέπει να δώσουν μάχη για να κερδίσουν το πιο ισχυρό όπλο που η Δημοκρατία μπορεί να δώσει: Τη γνώση. Όταν αποκτήσουν τη γνώση, όταν διαμορφώσουν τη δική τους άποψη, τότε θα είναι άτρωτοι στην κινδυνολογία, τα ψέματα και τις κενές υποσχέσεις.

Research & Development Center - Intercollege