Προς μια νέα προσέγγιση

Προς μια νέα προσέγγιση

Οι πρόσφατες δηλώσεις του ΓΓ του ΟΗΕ Κ. Ανάν με τις οποίες καλούσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ξεκαθαρίσει ποιες αλλαγές επιθυμεί στο σχέδιό του δεν ήταν τυχαίες. Είναι προφανές ότι τόσο η Βρετανία όσο και οι ΗΠΑ (για την εξυπηρέτηση των γεωστρατηγικών τους συμφερόντων όπως οι δύο αυτές χώρες τα προσδιορίζουν) θα προσπαθήσουν να προωθήσουν μια λύση στη βάση της φιλοσοφίας του Σχεδίου Ανάν. Γι΄ αυτό γίνεται μια προσπάθεια αφ΄ ενός διαστρέβλωσης των θέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας και αφ΄ ετέρου αναβάθμισης της κατοχικής οντότητας στον βορρά.

Παρά τα δύσκολα δεδομένα για την πλευρά μας, είναι εφικτή η επιτυχής αντιμετώπιση των προκλήσεων με αφ΄ ενός τον παραμερισμό της φιλοσοφίας του Σχεδίου Ανάν και αφ΄ ετέρου μια νέα προσέγγιση στο Κυπριακό. Η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να προβεί σε στρατηγικές κινήσεις που να δίνουν το στίγμα των προσεγγίσεών μας. Γίνεται λόγος περί ουσιαστικών αλλαγών στο Σχέδιο Ανάν. Είναι όμως σημαντικό να λεχθεί ξεκάθαρα ότι υπάρχει πρόβλημα στη φιλοσοφία του Σχεδίου Ανάν και ως εκ τούτου δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Άλλωστε αυτό είχαν αποφασίσει με συντριπτική πλειοψηφία οι Ελληνοκύπριοι.

Είναι σημαντικό ότι οι ΗΠΑ έχουν θέσει και μια ιδεολογική διάσταση ως μέρος της νέας εξωτερικής τους πολιτικής. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προσπάθεια προώθησης της αρχής της δημοκρατίας όχι μόνο στο Ιράκ αλλά και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Γι΄ αυτό οι Αμερικανοί δεν θα μπορούν να επιχειρηματολογήσουν σε βάρος επιλογών που έχουν ως βάση τη λαϊκή βούληση.

Νομιμοποιούμεθα να έχουμε απαιτήσεις για την απαλλαγή της Κυπριακής Δημοκρατίας από τα αναχρονιστικά και αποικιοκρατικά δεσμά των εγγυήσεων της Βρετανίας, της Τουρκίας και της Ελλάδας. Άλλωστε, το σύστημα των εγγυήσεων από τις τρεις αυτές χώρες, που ήταν μέρος του προβλήματος, δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης. Μια τέτοια προσέγγιση για κατάργηση των εγγυήσεων ευθυγραμμίζεται και με τα δεδομένα της ΕΕ.

Νομιμοποιούμεθα να έχουμε απαιτήσεις για μια ενιαία οικονομία η οποία ουσιαστικά θα δημιουργήσει δυνητικά τις προϋποθέσεις για σύγκλιση του βιοτικού επιπέδου των δύο κοινοτήτων. Αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι δεν είναι δυνατό να έχουμε μια αυστηρή διζωνικότητα καθώς μια τέτοια εξέλιξη συγκρούεται, μεταξύ άλλων, με την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων και εργατικού δυναμικού.

Νομιμοποιούμεθα να θέτουμε θέμα εποίκων καθώς και μόνιμης παρέκκλισης στο κοινοτικό κεκτημένο που να περιορίζει την ελεύθερη εγκατάσταση Τούρκων στην Κύπρο. Όταν η ΕΕ των 500 σχεδόν εκατομμυρίων κατοίκων προβληματίζεται για την πιθανή ροή Τούρκων με την ένταξη της Τουρκίας και θέτει θέμα παρεκκλίσεων, δεν είναι λογικό να θέλει να το πράξει η Κύπρος η οποία έχει πληθυσμό λιγότερο από ένα εκατομμύριο και αντιμετωπίζει, μεταξύ άλλων, πρόβλημα εποικισμού και δημογραφικής αλλοίωσης του χαρακτήρα του νησιού;

Νομιμοποιούμεθα να προωθήσουμε ένα πλαίσιο λύσης το οποίο να αποτελεί τη σύζευξη του ιστορικού συμβιβασμού της ομοσπονδίας με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο θα λαμβάνονται επαρκώς υπ΄ όψιν τα δικαιώματα και των πολιτών αλλά και των κοινοτήτων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρχει η δημοκρατική εκπροσώπηση ούτως ώστε να επέλθει η νομιμοποίηση και κατ΄ επέκτασιν η βιωσιμότητα της λύσης. Για παράδειγμα, εάν για την εκτελεστική εξουσία υιοθετηθεί το Αμερικανικό σύστημα όπου ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος κατέρχονται μαζί στις εκλογές – και με την προσθήκη (για την Κύπρο) ότι ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος δεν θα προέρχονται από την ίδια κοινότητα, τότε όχι μόνο ενισχύεται η δημοκρατική εκπροσώπηση αλλά δίνεται και ουσιαστική ενθάρρυνση στην πολιτική συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Θέτοντας τις δικές της κατευθυντήριες γραμμές η Κυπριακή Δημοκρατία δεν πρέπει να διστάσει να προωθήσει θέσεις οι οποίες να είναι εκτός της φιλοσοφίας του Σχεδίου Ανάν. Ειδικά όταν αυτές συνάδουν με τις αρχές της ΕΕ και τη διεθνή νομιμότητα και κατ΄ ουσίαν δεν αντιστρατεύονται τα συμφέροντα και την ευρύτερη πολιτική των ΗΠΑ και της Βρετανίας.

Research & Development Center - Intercollege