Ο Δύσκολος Δρόμος της Πραγματικής Αλλαγής

Ομολογουμένως το Κυπριακό πρόβλημα έχει επισκιάσει τους υπόλοιπους τομείς του δημοσίου βίου με αποτέλεσμα να υπάρχει μια σχετική παραγνώρισή τους.  Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι σε όλες τις προεδρικές εκλογές πριν και μετά το 1974 κυρίαρχο θέμα ήταν το Κυπριακό.  Άλλα θέματα βρίσκονταν πάντοτε σε δεύτερη μοίρα.  Φυσικά το Κυπριακό εξ ορισμού απασχολεί όλους τους Κυπρίους καθώς από την έκβαση του θα επηρεασθεί καθοριστικά το μέλλον μας.

Όμως, στην Κύπρο του 2005, στην Κύπρο που είναι πλήρες μέλος της ΕΕ, έφθασε πλέον η στιγμή να διαφοροποιηθεί αυτή η τακτική.  Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε ότι βρισκόμαστε σε ένα πραγματικά κομβικό σημείο και ότι η περαιτέρω πορεία μας θα εξαρτηθεί και από το πώς διαχειριζόμαστε και τα υπόλοιπα θέματα.  Στο κάτω-κάτω, εάν δώσουμε την ανάλογη σημασία και σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης θα δημιουργηθούν νέα δεδομένα και καταστάσεις που εκ των πραγμάτων όχι μόνο θα αναβαθμίσουν το κύρος του κράτους και το επίπεδο των υπηρεσιών αλλά θα μας βοηθήσουν και στο Κυπριακό. 

Είναι τα θέματα της οικονομίας, της νεολαίας, της υγείας, των ναρκωτικών, του μινώταυρου της ασφάλτου, της παιδείας, της έρευνας, καθώς και ζητήματα αξιών.  Επιπρόσθετα, επιβάλλεται να γίνει επαναξιολόγηση και επανατοποθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης.  Εξ ορισμού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα ο πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση του κοινού και του δημόσιου συμφέροντος.  Δυστυχώς, με τις πελατειακές σχέσεις ως κυρίαρχο στοιχείο της Κυπριακής κοινωνίας, ο εν λόγω τομέας έχει οδηγηθεί εν πολλοίς και σε πεδίο εξυπηρετήσεων και ανταλλαγμάτων για προσφερόμενες υπηρεσίες.  Οι παρεμβάσεις (π.χ. για προσλήψεις και προαγωγές) είναι τέτοιες που αναπαράγονται οι πελατειακές σχέσεις με αποτέλεσμα να πλήττονται η αξιοπιστία, η αξιοκρατία, η κοινωνική συνοχή και η αποδοτικότητα.  Ο λαός αισθάνεται απογοητευμένος από τον δημόσιο βίο.  Υπάρχει σήμερα ένας άκρατος ατομικισμός, έλλειψη κοινωνικής συνοχής καθώς και μια τάση απαξίωσης της πολιτικής ζωής.  Τέτοια αρνητικά χαρακτηριστικά θα πρέπει να αντιστραφούν.  Όμως αυτή η αντιστροφή είναι αδύνατο να επέλθει με μια λογιστική διαχείριση των πραγμάτων.

Είναι πολύ σημαντικό να επιχειρηθούν ριζοσπαστικές τομές σε όλα αυτά τα θέματα.  Η Κύπρος πρέπει να διεκδικήσει ισότιμη θέση αλλά και καταξίωση στην ΕΕ και στο διεθνές περιβάλλον.  Η ισοτιμία και η καταξίωση ασφαλώς εκ των πραγμάτων θα μας βοηθήσουν και στην περαιτέρω πορεία του εθνικού μας θέματος.  Όμως η ισοτιμία και η καταξίωση δεν θα προκύψουν ως μάννα εξ ουρανού και ούτε μπορούν να είναι το αποτέλεσμα σπασμωδικών και εφήμερων ενεργειών.

Επιβάλλεται λοιπόν η σωστή αντιμετώπιση όλων των θεμάτων θαρραλέα.  Έτσι, και μεταξύ άλλων, θα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά το θέμα του ρόλου του κράτους με επίκεντρο τους ακόλουθους τρεις τομείς: στρατηγικός, επιδιαιτητικός και κοινωνικός.  Και θα πρέπει να υπάρχει αρμονική και δημιουργική συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.  Επίσης, θα πρέπει να δούμε σφαιρικά το θέμα της αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού, του πολυτιμότερου κεφαλαίου που διαθέτει η Κύπρος.  Για παράδειγμα, είναι επιτακτικό όπως η οικονομία δημιουργεί επαρκή αριθμό θέσεων εργασίας με αξιώσεις.  Για όλα αυτά απαιτείται όραμα και ολοκληρωμένη στρατηγική.

Αυτές οι διαπιστώσεις έχουν γίνει κατ΄ επανάληψιν.  Όμως, παρά τις διαχρονικές διακηρύξεις, δεν υπήρξαν ουσιαστικά βήματα προς μια νέα κατεύθυνση.  Η Κύπρος σήμερα δεν αντέχει τη συνέχιση του φαινομένου των πελατειακών σχέσεων και της ευνοιοκρατίας.  Το τίμημα θα συνεχίσουμε να το πληρώνουμε καθημερινά σε όλα τα επίπεδα εάν δεν προχωρήσουμε προς την πραγματική αλλαγή.