Η Πολιτική μας Ισοτιμία και οι Ευθύνες μας

Ανεξαρτήτως του Κυπριακού, οι Ευρωτουρκικές σχέσεις αποτελούν ένα θέμα τεραστίας σημασίας με διεθνείς διαστάσεις.  Το μέλλον της Τουρκίας και το κατά πόσον θα ενταχθεί ή όχι στην ΕΕ αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση. Σε μεγάλο βαθμό αυτό θα επηρεάσει και το μέλλον της ίδιας της ΕΕ. Και επί τούτου δεν υπάρχει μέχρι σήμερα καταληκτική απόφαση.

Το Κυπριακό είναι ένα περιφερειακό και ταυτόχρονα διεθνές πρόβλημα, το οποίο αποτελεί πρώτο θέμα μόνο όταν διασυνδέεται με ευρύτερα ζητήματα μείζονος σημασίας.  Εξ ορισμού σήμερα το Κυπριακό είναι ένα από τα σημαντικά κεφάλαια των Ευρωτουρκικών σχέσεων.  Ήταν γι΄ αυτό τον λόγο που έγινε η τεράστια προσπάθεια δια του Σχεδίου Ανάν ούτως ώστε είτε να υπάρξει λύση είτε, στην περίπτωση άρνησης των Ελληνοκυπρίων, η Τουρκία να αποενοχοποιηθεί και να ανοίξει ο δρόμος προς τη δική της ένταξη.  Οι Ελληνοκύπριοι απέρριψαν το Σχέδιο Ανάν καθ΄ ότι έκριναν, σωστά, ότι η λύση ήταν Τουρκικών προδιαγραφών.  Το ζητούμενο σήμερα είναι η χάραξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για να επιτύχουμε τους δικούς μας στόχους.  Η Ευρωπαϊκοποίηση του Κυπριακού καθώς και η ανάδειξη της θέσης ότι στην Κύπρο διακυβεύονται αρχές, αξίες και συμφέροντα της ΕΕ είναι μείζονος σημασίας.

Ύψιστης σημασίας είναι το κεφάλαιο Αξιοπιστία της πολιτικής προοπτικής της ΕΕ.  Ήδη η Ένωση έχει στο παθητικό της την απραξία της κατά την κρίση στη Γιουγκοσλαβία την περασμένη δεκαετία και πρόσφατα τον διχασμό της σε σχέση με την Αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ.  Εάν η ΕΕ επιθυμεί να έχει πολιτική προοπτική δεν μπορεί παρά να τοποθετηθεί σε ένα θέμα που αφορά την ύπαρξη ενός μέλους της και ταυτόχρονα την κατοχή Ευρωπαϊκού εδάφους από μια τρίτη χώρα.

Ασφαλώς υπάρχουν τεράστια συμφέροντα τα οποία στηρίζουν την Τουρκία.  Πέρα από τις παραδοσιακές σχέσεις Βρετανίας-Τουρκίας, το Λονδίνο στηρίζει την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας διότι αντιλαμβάνεται ότι μια τέτοια ένταξη θα επισφραγίσει την ταυτότητα της ΕΕ ως μιας κατ΄ ουσίαν οικονομικής ένωσης με χαλαρούς πολιτικούς δεσμούς.  Αυτό αποτελεί στρατηγικό στόχο του Λονδίνου σε αντίθεση με τις επιδιώξεις των κεντροευρωπαϊκών δυνάμεων που προκρίνουν την προοπτική μιας πολιτικά ενοποιημένης Ευρώπης.

Μπορεί η Κύπρος ως μικρό κράτος να έχει τους περιορισμούς της αλλά αυτό δεν την απαλλάσσει από τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις να προβάλλει τις ευρύτερες αυτές θέσεις και αξίες και να κλειδώσει την Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίαs με μια ανάλογη συμπεριφορά της Άγκυρας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.  Η ομαλοποίηση των σχέσεων Τουρκίας και Κυπριακής Δημοκρατίας και η απαλλαγή της Μεγαλονήσου από την Τουρκική κατοχή δεν θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα μόνο της προοπτικής της Τουρκικής ένταξης στην ΕΕ αλλά ακόμα και αυτού του στόχου της ειδικής σχέσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ. Η πολιτική ισοτιμία ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ μας επιτρέπει να στοχεύουμε πιο ψηλά και να έχουμε απαιτήσεις από τους εταίρους μας, αλλά πάνω απ’ όλα από τους εαυτούς μας.

Είναι προφανές ότι θα πρέπει να επιστρατεύσουμε όλες μας τις δυνάμεις.  Η προώθηση αυτών των ζητημάτων σε όλα τα κέντρα αποφάσεων θα είναι το αποτέλεσμα της εμπλοκής της κυβέρνησης, των κομμάτων, των μη κυβερνητικών οργανώσεων, των πανεπιστημίων, των κέντρων ερευνών, γενικά όλων των οργανωμένων συνόλων της κοινωνίας.  Αναγκαία προϋπόθεση για μια επιτυχή πορεία είναι η αναζωογόνηση της Κυπριακής κοινωνίας και πολιτείας.  Οι προκλήσεις είναι τεράστιες αλλά εάν ο στόχος μας είναι η αποκατάσταση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας τότε δεν υπάρχει άλλη επιλογή.