Αδιέξοδες Μεταμορφώσεις

Αδιέξοδες Μεταμορφώσεις

Οι μεταμορφώσεις εν όψει εκλογών δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο της Κύπρου. Με αφορμή τις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου οι συζητήσεις περιλαμβάνουν τις θέσεις που διάφορες πολιτικές δυνάμεις έλαβαν στις Προεδρικές εκλογές του 1993 και 2003 σε σχέση με τις Ιδέες Γκάλι και το Σχέδιο Ανάν αντίστοιχα.

Στις εκλογές του 1993 ο ΔΗΣΥ είχε διαφοροποιήσει τη θέση του από τον τότε Πρόεδρο Γ. Βασιλείου σε σχέση με τις Ιδέες Γκάλι. Η θέση του ΔΗΣΥ ήταν ότι οι Ιδέες Γκάλι ήταν επικίνδυνες για την πορεία του Κυπριακού και ως εκ τούτου για τη λύση χρειαζόταν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις των Ιδεών και υιοθέτηση μιας ευρωπαϊκής προοπτικής. Αντίθετα η προεκλογική εκστρατεία του Πρόεδρου Βασιλείου, που στηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ και το ΑΔΗΣΟΚ, είχε ως επίκεντρο την αποδοχή των Ιδεών Γκάλι ως βάση για διαπραγμάτευση. Με βάση τις ιδεολογικοπολιτικές διαφορές των υποψηφίων, στον δεύτερο γύρο το ΔΗΚΟ στήριξε την υποψηφιότητα Γ. Κληρίδη και η ΕΔΕΚ ψήφο κατά συνείδηση.

Το 2003 είχαμε αντιστροφή των ρόλων. Παρά το γεγονός ότι ο ΔΗΣΥ είχε πρωτοστατήσει τη δεκαετία του ’90 σε μια πολιτική ψηλών προσδοκιών εν τούτοις προέκυψε το Σχέδιο Ανάν το οποίο από την πρώτη στιγμή συνάντησε την αντίδραση των Ελληνοκυπρίων ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης. Στις Προεδρικές εκλογές, το ΑΚΕΛ, το οποίο παραδοσιακά είχε μια πιο συγκαταβατική πολιτική, στήριξε την υποψηφιότητα του Τ. Παπαδόπουλου ο οποίος κατήλθε στις εκλογές με το σύνθημα των ουσιαστικών αλλαγών στο Σχέδιο Ανάν. Κατ΄ ουσίαν ο Τ. Παπαδόπουλος βρέθηκε το 2003 σε παρόμοια εκλογική θέση με τον Γ. Κληρίδη του 1993, ο δε Γ. Κληρίδης του 2003 σε παρόμοια θέση με τον Γ. Βασιλείου του 1993. Το εκλογικό σώμα εξέλεξε τον Παπαδόπουλο Πρόεδρο από την πρώτη Κυριακή.

Στη συνέχεια και με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα ήταν τεράστιες οι συγχύσεις που επικράτησαν στα δύο μεγάλα κόμματα. Στον ΔΗΣΥ παρά το γεγονός ότι η ηγεσία του κόμματος και ο ιστορικός ηγέτης Γ. Κληρίδης τάχθηκαν υπέρ του Σχεδίου Ανάν, εν τούτοις τα ⅔ των οπαδών του δεν ακολούθησαν την προτροπή για το ΝΑΙ. Από την άλλη το ΑΚΕΛ παρά το γεγονός ότι θεώρησε ότι το Σχέδιο Ανάν είχε «αρκετά θετικά στοιχεία» και κατ΄ ουσίαν «επανένωνε την Κύπρο», μπροστά στην αντίδραση του Κυπριακού Ελληνισμού, περιλαμβανομένων και της πλειοψηφίας των οπαδών του, αποφάσισε τελικά να τοποθετηθεί αρνητικά στο δημοψήφισμα.

Σε όλη αυτή την πορεία υπήρξαν και δυνάμεις οι οποίες είχαν ακολουθήσει μια συγκεκριμένη γραμμή με συνέπεια. Οι ιστορικοί ηγέτες Παπαδόπουλος και Λυσσαρίδης ήταν πολύ πιο συνεπείς με τις θέσεις τους όπως και οι Βασιλείου, Κουτσού και Παπαπέτρου.

Στις τάξεις του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαροί προβληματισμοί. Δεν είναι κατ΄ ανάγκη κακό όταν ένα κόμμα προβληματίζεται και διαφοροποιείται σε σχέση με ορισμένες θέσεις. Ούτε είναι απαραίτητα λανθασμένο εάν μια πολιτική παράταξη κρίνει σκόπιμο ότι θα πρέπει να αναθεωρήσει μια πολιτική απόφαση που είχε λάβει προ καιρού όταν πεισθεί ότι αυτό εξυπηρετεί το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον. Το πρόβλημα είναι όταν οι αλλαγές γίνονται χωρίς πολιτική πυξίδα και με μόνο στόχο την επικράτηση στις εκλογές.

Έχουμε μπροστά μας πολύ σοβαρές προκλήσεις. Πέραν του Κυπριακού είναι η ένταξη στην ευρωζώνη η οποία είναι εθνικής σημασίας. Στα πλαίσια ενός βαθύτερου προβληματισμού οι πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να χαράξουν συγκεκριμένη πορεία και οι κατά καιρούς συμμαχίες που κτίζουν να είναι αποτέλεσμα σύγκλισης θέσεων. Η αναβάθμιση του ρόλου των επιχειρημάτων και η παραγωγή πολιτικής σκέψης θα εξυπηρετήσει τον πολίτη και θα καταστήσει την Κύπρο ισχυρότερη. Στην απουσία αυτών θα υπάρχουν μεταμορφώσεις χωρίς περιεχόμενο και τα διλήμματα αλλά και τα αδιέξοδα θα αυξάνονται.

Research Center - Intercollege