Η Κυπριακή Δημοκρατία ως Κράτος Μέλος της ΕΕ και

η Λύση του Κυπριακού Προβλήματος

Παρουσιάσθηκε σήμερα σε δημοσιογραφική διάσκεψη η μελέτη με θέμα «Η Κυπριακή Δημοκρατία ως Κράτος Μέλος της ΕΕ και η Λύση του Κυπριακού Προβλήματος» την οποία ετοίμασε ο καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους, με τη συμβολή ειδικής ομάδας εργασίας του Κέντρου. Στη διάσκεψη, ο καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους, παρουσίασε τα κύρια πορίσματα της μελέτης, η οποία επικεντρώνεται σε εισηγήσεις πάνω σε 9 πτυχές του Κυπριακού προβλήματος οι οποίες πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής σε οιανδήποτε μελλοντική διαδικασία διαπραγμάτευσης. Αυτές οι πτυχές είναι οι εξής:

(1) Η Κυπριακή Δημοκρατία Παραμένει

(2) Οι Συνθήκες Εγγύησης και Συμμαχίας και ο Κυπριακός Στρατός

(3) Η Σημασία της Οικονομίας και η Δημιουργία ενός Σύγχρονου Κράτους

(4) Δικοινοτικότητα και Διζωνικότητα και οι Τρεις Βασικές Ελευθερίες

(5) Οι Έποικοι

(6) Εξουσίες Κεντρικής Κυβέρνησης, Ιεραρχία Νόμων και Διπλές Πλειοψηφίες

(7) Ανώτατο Δικαστήριο

(8) Αποτελεσματικότητα Εκτελεστικής Εξουσίας, Δημοκρατικότητα και Λαϊκή Κυριαρχία

(9) Εδαφικό

Με τις προτάσεις που κατατέθηκαν, επισημαίνεται ότι είναι καθοριστικής σημασίας η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, και η απαλλαγή της χώρας από τις πρόνοιες για εγγυήτριες δυνάμεις, ενώ ταυτόχρονα τονίζεται ότι είναι ζωτικής σημασίας η ουσιαστική αντιμετώπιση του κινδύνου του εποικισμού.

Η φιλοσοφία της δικοινοτικότητας θα πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο αλλά όχι αποκλειστικό στοιχείο του πλαισίου λύσης. Όσον αφορά τη διζωνικότητα, τονίζεται ότι δεν μπορεί να υπάρχει αυστηρή διζωνικότητα καθώς αυτή αντίκειται και στις βασικές ελευθερίες και στο ενιαίο της οικονομίας. Με τις ανάλογες εδαφικές αναπροσαρμογές (72,5% - 27,5%) είναι δυνατό να διαφυλαχθεί η συνοχή μιας Τουρκοκυπριακής πολιτείας ενώ ταυτόχρονα να μην παραβιάζονται βασικές αρχές. Στην πορεία του χρόνου, εάν και οι δύο κοινότητες το επιθυμούν, μπορούν να έρθουν πιο κοντά η μια στην άλλη έτσι που η σημασία των ζωνών να μειωθεί και να οικοδομηθεί μια λειτουργική ομοσπονδία.

Οι προτάσεις αναφέρονται επίσης στη σημασία της αποδοτικότητας και της ευελιξίας ούτως ώστε να μπορεί η Κύπρος να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις του Ευρωπαϊκού και διεθνούς περιβάλλοντος. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται επίσης στην οικονομία και στην κοινωνική συνοχή.

Αναφορά γίνεται και στις εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης και στην ανάγκη να έχει τον πρώτο λόγο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει ο ανάλογος σεβασμός για τις αρμοδιότητες των πολιτειών. Ταυτόχρονα υπογραμμίζεται η σημασία της σύζευξης της φιλοσοφίας της ομοσπονδίας και της δημοκρατίας. Με αυτό το σκεπτικό, γίνεται εισήγηση για εκλογή, κατά το Αμερικανικό πρότυπο, προέδρου και αντιπροέδρου με κοινό ψηφοδέλτιο και κοινούς εκλογικούς καταλόγους. Η πολιτική ισότητα διασφαλίζεται με την ίση εκπροσώπηση στη Γερουσία και την αποτελεσματική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων σε όλους τους θεσμούς και δομές του κράτους.

Όσον αφορά το Ανώτατο Δικαστήριο, η εισήγηση είναι όπως αποτελείται από τέσσερις Ελληνοκύπριους, τέσσερις Τουρκοκύπριους και ένα προερχόμενο είτε από τη Αρμενική, είτε τη Μαρωνιτική, είτε τη Λατινική κοινότητα. Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα είναι ο γηραιότερος δικαστής.

«Η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ παρέχει τη δυνατότητα να επιτευχθεί λύση η οποία να εμβολιασθεί σημαντικά από το Ευρωπαϊκό κοινοτικό κεκτημένο – στόχος που συνάδει με τη θέση που από καιρό διατυπώσαμε ότι για τη λύση του Κυπριακού θα πρέπει ο ιστορικός συμβιβασμός της ομοσπονδίας να συζευχθεί με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα» υπογράμμισε ο κ. Θεοφάνους. Καταλήγοντας, τόνισε επίσης ότι «είναι καθοριστικής σημασίας η προετοιμασία του συνόλου του Κυπριακού λαού για τη νέα εποχή, εν όψει της συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ και της προοπτικής μιας λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, θα πρέπει και οι Τουρκοκύπριοι να γίνουν κοινωνοί των ωφελημάτων της νέας εποχής αλλά και των υποχρεώσεων που αυτά συνεπάγονται».

Research & Development Center - Intercollege